In veel projecten heb je wel het gevoel dat het werk dat je doet een nuttige bijdrage heeft, maar is het lastig om dat inzichtelijk te maken. Hoe doe je dit op een gestructureerde manier? En welke definities kun je daarbij gebruiken? Een handig model is de OECD DAC-resultaatketen.

Nadat het onderscheid tussen ‘doen we het goed’ en ‘doen we het goede’ uitgewerkt was, schreef ik allerlei gewenste resultaten uit voor één van mijn opdrachten. Zoals:

Realiseren van een product waarmee docenten in het Voortgezet Speciaal Onderwijs (VSO) leerlingen digitaal kunnen ondersteunen

Het was namelijk een logische stap om de dienstverlening te verbeteren voor zowel leerlingen als docenten.

Tegelijkertijd rees ook de vraag in hoeverre dit resultaat bijdraagt aan de missie van de organisatie, in dit geval: meedoen mogelijk maken voor slechtziende en blinde mensen. En daarmee ook de vraag, op welk resultaat kan ik mezelf dan beoordelen?

Kortom, ik zocht een manier om mijn werk en het effect ervan inzichtelijk te maken.

Wat zijn resultaten?

Tijdens deze zoektocht stuitte ik op de definities van het OECD DAC, waarin drie type resultaten zijn uitgewerkt in een keten. In het Engels worden deze output, outcome en impact genoemd.

In het Nederlands kun je dit vertalen als uitvoer, uitkomst en impact. Als je deze drie termen echter Googelt, kom je niet de informatie tegen die hier wordt bedoeld. Vandaar dat ik de Engelse termen gebruik.

Input: het gebruikte geld, mensen en materiaal

Activiteiten: de acties of het uitgevoerde werk dat leidt tot output.

Output: producten, kapitaal of diensten die het resultaat zijn van activiteiten.

Outcome: de waarschijnlijke of bereikte korte- en middellange termijn veranderingen en effecten van de outputs.

Impact: positieve en negatieve, primaire en secondaire langetermijneffecten van een interventie. Zowel de bedoelde effecten als de onbedoelde.

Directe controle vs. invloed

Deze verdeling helpt zowel om de doelstellingen aan elkaar te relateren. Evenzo belangrijk, het helpt ook om terug te redeneren. Als je weet welke impact je wilt maken, kun je bedenken welke outcomes en outputs daarbij horen. Dat klinkt makkelijker dan het is.

Afhankelijk van welke impact je wilt maken, is het heel lastig om er een volledig beeld bij te krijgen en welke bijdrage je daaraan kunt leveren. Daarnaast laten de definities wel wat ruimte voor interpretatie.

Stel je ontwerpt een training op het gebied van security voor je medewerkers. Je kunt dan zeggen dat de training de output en het hebben van kennis de outcome. Evengoed kun je zeggen dat het hebben van de kennis de output is, en dat de outcome is dat de organisatie veiliger is geworden.

Om hier afwegingen in te maken, kun je kijken naar de mate van invloed die je hebt op een resultaat. Wanneer je directe controle hebt, is iets meestal een output. Wanneer je invloed hebt, is het een outcome.

Voorbeeld ingevuld model

Aan de hand van het voorbeeld uit de inleiding, kan een verdeling er als volgt uit zien:

• Input: inzet van geld en medewerkers.
• Activiteiten: ophalen wensen van gebruikers. Ontwikkelen applicatie.
• Output: Een applicatie voor docenten. Het aantal gemaakte leermodules voor leerlingen met de applicatie.
• Outcome: Het aantal leerlingen dat een vaardigheid heeft ontwikkeld.
• Impact: Het aantal blinden en slechtzienden die een baan hebben.

Impact inzichtelijk voor elk teamlid

In de praktijk is het soms best even zoeken naar het beschrijven van de juiste doelen, maar het voegt een hoop toe. Door het met elkaar in overeenstemming te brengen, ziet elk lid van een projectteam op welke manier hij de impact maakt waar hij/zij/hen zich voor wil inzetten.

En door met name de outcomes regelmatig te evalueren, helpt het ook om te beoordelen of je op de juiste weg bent om de impact te maken die je voor ogen hebt.

Mocht je nu toch vastlopen, kunnen wij je misschien wel helpen om ‘out de put te come’.

Lees ook mijn blog ‘Hoe meet je het succes van een project, programma of verandering?’

Meer weten over hoe je de impact van jouw werk inzichtelijk maakt? Neem gerust contact met mij op.