Vanuit New Nodes helpen we vooruitstrevende organisaties in verschillende sectoren bij het innoveren. Om zich te blijven ontwikkelen in dit vak heeft Johan de afgelopen periode de Masterclass Innovatie gevolgd. Deze wordt aangeboden door de Tias Business School en Johan heeft de masterclass met veel plezier doorlopen. Het was heel nuttig dankzij de toepasbare inhoud, casestudies en inspirerende docenten! In deze blog neemt Johan je mee in wat hij zoal heeft opgestoken.

Toenemende dynamiek vraagt om een expliciete innovatiestrategie

Organisaties hebben te maken met een groeiende dynamiek van maatschappelijke uitdagingen en veranderingen ten aanzien van technologische mogelijkheden en behoeften in de markt. In veel voorbeelden en onderzoeken is te lezen dat het omgaan met deze dynamiek niet eenvoudig is. Dit heeft tot gevolg dat de relevantie en levensduur van organisaties onder druk staan. Om die reden staat bij elke ambitieuze organisatie innoveren hoog op de agenda.

De levensduur van organisaties neemt steeds verder af.”

Een expliciete innovatiestrategie helpt organisaties om zich proactief voor te bereiden op toekomstige onzekerheden. Dit is nodig om toegevoegde waarde te kunnen blijven leveren en relevant te blijven voor klanten, medewerkers en eigenaren. Maar, hoe doe je dat?

Innoveren is vooral hard werken

Om waarde te blijven creëren voor belanghebbenden is het erkennen van en inspelen op veranderingen van belang. Goed innoveren vraagt om creativiteit, maar vooral ook om focus, pragmatiek en hard werken.

Een effectieve innovatiestrategie geeft antwoord op een drietal vragen 

1. Hoe creëren we nieuwe waarde?

Technologische en maatschappelijke ontwikkelingen veranderen de verwachtingen van gebruikers en klanten. Hoe zorg je ervoor dat jouw organisatie in staat is om deze ontwikkelingen te duiden, te vertalen naar kansen en te benutten voor het creëren van toekomstige waarde?

2. Hoe leggen we deze waarde vast voor onze organisatie?

Innovaties creëren nieuwe waarde voor afnemers en gebruikers. Het is belangrijk te onderzoeken en valideren hoe groot die waarde is. Op basis van dat inzicht bepaal je vervolgens of en hoe je die waarde op een duurzame en levensvatbare wijze kan gaan leveren.

3. Hoe zorgen we ervoor dat we structureel nieuwe waarde kunnen blijven leveren?

Om structureel nieuwe waarde te kunnen leveren is het van belang dat organisaties enerzijds wendbaar genoeg zijn om nieuwe kansen te verzilveren. Anderzijds zullen organisaties in staat moeten zijn om financieel resultaat te behalen door reguliere processen op een efficiënte manier uit te voeren en continu te optimaliseren.

Kaders en instrumenten helpen bij het beantwoorden van deze lastige vragen

In de masterclass werden theorieën, denkkaders en instrumenten aangereikt en toegepast om deze complexe vraagstukken adequaat aan te pakken. Ze stellen organisaties in staat om lastige innovatievraagstukken te analyseren en hiervoor oplossingen te formuleren.

Een strategisch innovatie portfolio bestaat uit verschillende typen innovaties

Door technologische mogelijkheden te koppelen aan behoeften in de markt ontstaan er drie verschillende typen innovaties, zogeheten horizons:

• Horizon 1 innovaties betreffen continue verbeteringen voor bestaande klanten;
• Horizon 2 gaat over het inzetten van, voor de organisatie, nieuwe technologie om zo in, voor de organisatie, nieuwe behoeften te kunnen voorzien;
• Horizon 3 betreft het experimenteren met innovatieve technologie (push) en het creëren van nieuwe markten.

Het adequaat inrichten van het innovatieproces kent lokale uitdagingen

Helaas bestaan er geen universele oplossingen die organisaties één op één kunnen kopiëren naar hun eigen situatie. Wel bestaan goede voorbeelden en bewezen raamwerken die je op maat kan toepassen om lokale uitdagingen op te lossen. Het is van belang om het innovatieproces integraal, van begin tot eind te stroomlijnen. In de praktijk blijkt het testen, valideren en schalen van horizon twee innovaties de grootste uitdaging voor veel organisaties. Vanuit New Nodes hebben we relevante ervaring met deze uitdaging.

Het is van belang om het innovatieproces integraal, van begin tot eind te stroomlijnen.”

In de praktijk vinden organisaties succesvol innoveren in horizon twee het lastigst

Voor het merendeel van de organisaties is het onder de knie krijgen van innoveren in horizon twee de grootste uitdaging. De succeskans varieert in de praktijk ten opzichte van horizon één. Horizon drie is slechts weggelegd voor een handjevol organisaties die over middelen beschikken om experimenteel te innoveren.

Om waarde te genereren zullen horizon twee innovaties moeten landen in de bestaande processen, zodat ze vervolgens kunnen worden geoptimaliseerd. Dit betekent concreet dat rondom een nieuw idee moet worden aangetoond dat klanten het willen en dat de organisatie in staat is het rendabel te kunnen leveren. Op die manier is het gehele business model ontwikkeld en gevalideerd. Pas als dat is gelukt kan de organisatie waarde vastleggen.

Een drietal succesfactoren draagt bij aan het innoveren in horizon twee.

1. Innoveren kan je niet alleen

Goed innoveren vraagt dat je kennis van buiten je organisatie naar binnenhaalt. Door ecosystemen en samenwerkingen te ontwikkelen kun je informatie delen, vaardigheden ontwikkelen, van elkaar leren en op basis van gedeelde inzichten nieuwe innovaties ontwikkelen en lanceren.

2. Structurele wendbaarheid kan je organiseren

Start-ups zijn als enige organisatievorm georganiseerd om wendbaar te kunnen zijn. In grotere organisaties ligt de primaire focus op efficiëntie. Om de adoptie van nieuwe ideeën te bewerkstelligen is aandacht voor structurele wendbaarheid nodig.
De laatste jaren staat de organisatievorm ‘Holacracy’ veel in de aandacht vanwege zijn innovatieve kracht en het zelfsturende vermogen. Wij geloven in de kracht van dit model, dat oud-opdrachtgever Luscii omarmd heeft.

3. Uitmuntende organisaties zijn zowel efficiënt als innovatief

Om optimaal te presteren is het van belang om het verschil tussen exploitatie – het efficiënt inzetten van middelen – en exploratie – het verkennen en ontwikkelen van innovaties – te erkennen. Beide dimensies zijn van belang voor het lange termijn resultaat van organisaties. Het beheersen van beide dimensies vraagt een zogenaamde ambidextere organisatie. Dit type organisaties is in staat om zowel te optimaliseren als te innoveren.

• Exploitatie. De nadruk ligt op het creëren van voorspelbaarheid, uniformiteit, kosten, rendement, optimalisatie, routine, marge, onzekerheidsreductie en het continue verbeteren van processen. Het betreft het verbeteren van een bestaand concept.
• Exploratie. In dit domein ligt de nadruk op creativiteit, visie, kennis van buiten benutten, ondernemerschap, variëteit, energie, zoeken, valideren, netwerken, proberen en leren om zodoende nieuwe concepten te ontwikkelen.

Het vinden van de juiste balans tussen de beide dimensies is een grote uitdaging voor veel organisaties. De laatste jaren zijn er gelukkig voldoende voorbeelden van organisaties die hierin zijn geslaagd. Als je deze voorbeelden nader bekijkt zijn er een aantal lessen te leren.

Wat kan ik doen om zowel innovatief als efficiënt te zijn?

Het besturen van de exploitatie – exploratie paradox vraagt een balans tussen diversiteit en routine. Een aantal aandachtspunten die zijn behandeld:

• Scheid onderdelen die van elkaar verschillen;
• Bestuur de overgang van exploratie naar exploitatie bewust;
• Geef individuen en individuele units de ruimte om zelf te kiezen en regie te voeren;
• Werk structureel samen met de buitenwereld om nieuwe ideeën te verzamelen;
• Zet de klant centraal in het ontwikkelen van nieuwe ideeën;
• Valideer commitment van de klant zo vroeg mogelijk in het proces;
• Experimenteer en schaal stap voor stap op vanuit een gedeelde visie;
• Zorg dat de gehele organisatie het belang van innovatie snapt;
• Laat de toegevoegde waarde van innovaties zien met voorbeeldprojecten.

Ook hier geldt overigens:

Er bestaan geen pasklare oplossingen, hard werken en een lokale aanpak zijn nodig om succesvol te zijn.”

Innoveren is mensenwerk

Innoveren brengt veranderingen met zich mee. Veranderingen die mensen raken. Het is dan ook essentieel om alle stakeholders mee te nemen en input te verzamelen om nieuwe manieren van werken en of proposities te toetsen. Door het veranderproces op basis van een bewezen aanpak te organiseren, voorkom je het nemen van binnenbochten. Alleen zo kan een organisatie echte waarde creëren met innovatie. Innoveren is en blijft dan ook mensenwerk!

Wil je meer weten over hoe we met onze aanpak jouw organisatie klaar kunnen maken voor de toekomst? Neem gerust contact met ons op.