Regelmatig lees ik teksten over samenwerkingen tussen organisaties. Daarin komen vaak zinnen voor zoals “we zoeken de samenwerking op met onze buurgemeente” of “als gemeente blijven (of worden) we zelfstandig”. De samenwerkingen gaan vaak over politieke onderwerpen zoals sociale wijkteams of economische ontwikkeling. Bedrijfsvoering en ICT staan als onderwerp van samenwerking meestal minder in de belangstelling, maar zijn wel degelijk onderdeel van veel gemeentelijke samenwerkingen.

Ik geloof dat overheden de grote maatschappelijke vraagstukken niet alleen kunnen aanpakken. Denk aan onderwerpen zoals milieu, eenzaamheid of extreem weer. De exponentiële groei van technologie, de mogelijkheden die dit biedt en het gebruik ervan is voor veel overheden ook zo’n groot vraagstuk. En juist dit onderwerp vraagt om samenwerkingen. Met andere overheden, met leveranciers en slimme partijen.

De onvermijdelijke consensus

Wat ik in mijn praktijk tegenkom is dat ICT-samenwerkingen tot stand komen op basis van ambtelijke en bestuurlijke consensus. En dat is onvermijdelijk. Welke onderwerpen onderdeel zijn van de samenwerking is uitkomst van het proces van onderhandelen. Met de uitkomst van dit proces gaat de nieuwe organisatie aan de slag. De verschijningsvormen verschillen keer op keer: van een Gemeenschappelijke Regeling, een shared service centrum tot een centrumregeling.

Er is altijd sprake van de ambitie om tot de ontwikkeling en het beheer van een gezamenlijke ICT-infrastructuur te komen. Vaak vanuit de gedachte dat deze voor iedereen hetzelfde is en relatief weinig invloed heeft op de werkprocessen. Soms gaat het verder: ook het functioneel beheer van applicaties wordt gezamenlijk georganiseerd. Of zelfs het informatiemanagement met daarbinnen onderwerpen zoals informatiebeleid en informatieveiligheid.

Door de opdrachten die ik doe, realiseer ik mij meer en meer dat er een ondergrens van samenwerken is bij een dergelijke samenwerking. En die ondergrens bepaalt of de samenwerking uiteindelijk succesvol wordt of niet.

Te veel verschillende smaken

Hoe meer ICT en informatisering functies achter- blijven bij de deelnemende organisaties, hoe meer afstemming het onderling vraagt. Dit maakt het meer dan lastig om beoogde voordelen te realiseren. Immers: ieder heeft nog steeds veel vrijheid om eigen keuzes te maken op het gebied van applicaties en de inrichting daarvan. Het gevolg is dat de nieuwe ICT-organisatie nog te veel verschillende smaken moet ondersteunen en schaalvoordelen voorlopig uitblijven.

Het mag duidelijk zijn dat ik voorstander ben om ook de informatiemanagement en functioneel beheer werkzaamheden in de ICT-samenwerking op te nemen om de beoogde voordelen te realiseren. Hier ligt voor mij dan ook de ondergrens van samenwerking in ICT.

Verder praten over dit onderwerp? Laat het mij weten!

Dit artikel verscheen eerder in ons New Nodes magazine

In dit magazine nemen we je mee in de vraagstukken van deze tijd, maak je kennis met enkele frisse denkers en doeners uit ons netwerk en lees je hoe zij ons helpen van waarde te zijn voor onze opdrachtgevers. Lees hem hier direct!